Made of/from/with

♠ Posted by aib.treger

Mimo, że wyrażenia made of, made from, made with znaczą tyle co „zrobiony z”, „wytworzony z” nie stosujemy ich wymiennie.

Made of używamy, jeśli tworzywo z którego powstał produkt nie zmienia się pod względem strukturalnym. To znaczy, nie zostało przeobrażone tak dalece, by nie można było go rozpoznać: 

The blouse is made of silk.

These shoes are made of leather. 

Jedwab i skóra pomimo przeróbki dalej są jedwabiem i skórą. 

Jeśli materiał zostanie tak przekształcony, że staje się nierozpoznawalny, wówczas używamy made from, np.

Butter is made from milk.

Paper is made from wood.

Made with natomiast stosujemy, jeśli coś zostało wykonane z wielu składników, a wymieniamy tylko niektóre z nich:

Ice cream is made with eggs and milk.

The cookies were made with honey. 

Read More

Krótka uwaga o kwasorodowaniu. Część II

♠ Posted by aib.treger

Wielkie idee w przyrodoznawstwie zazwyczaj nie rodzą się bez skazy. Przypomnijmy sobie oryginalne twierdzenia Kopernika. Według Torunianina Ziemia i inne planety krążą wokół Słońca po orbitach będących skomplikowanym układem okręgów. Dopiero później znaleziono właściwe rozwiązanie i wprowadzono do teorii wyśmienicie oddające ruch ciał niebieskich trajektorie eliptyczne.

Podobnie było i w przypadku Lavoisiera. Zbyt pochopnie zawyrokował, że  nowo odkryty przezeń komponent powietrza jest konstytutywnym składnikiem kwasów. Nazwał go zatem oxygenium, oxygène (odpowiednio mianownictwo łacińskie i francuskie) czyli substancją kwasorodną. Za francuskim uczonym poszli inni. Np. Niemcy wymyslili Sauerstoff czyli – wybaczcie puryści - kwasotworzywo.

Zbieżną nomenklaturę pierwotnie przyjęto i u nas. W swoich słynnych Początkach chemii (Wilno, 1800), pierwszym nowoczesnym akademickim podręczniku owej nauki w naszym kraju, Jędrzej Śniadecki (1768 - 1838) posługuje się na oznaczenie tlenu terminem kwasoród. To spolszczona wersja określenia Lavoisiera.

W tym przypadku nie była to najszczęśliwsza propozycja wileńskiego profesora. Jak wiadomo w przyrodzie nie brakuje kwasów, w skład których nie wchodzi tlen. Sam wyraz jest dość długi, kilkusylabowy i co najmniej kanciasty stylistycznie. Czyż nie odrobinę komicznie brzmiałby np. taki oto nagłówek: „Jak domowym sposobem kwasorodować włosy?”.

Burzliwy rozwój chemii postawił przed nauką europejską konieczność uregulowania terminologii. Jednym z rezultatów polskich prac porządkujących było wymyślenie i wprowadzenie do praktyki dydaktycznej i badawczej nowego terminu tlen.

Twórca rzeczonego wyrazu Jan Oczapowski (1800-1871 - dodajmy - uczeń Jędrzeja Śniadeckiego) w tej części dzieła pt. Projekt do słownictwa chemicznego (Warszawa 1853), która wyszła spod jego pióra tak bronił swego pomysłu: 

"Dowiedzieliśmy się, iż równocześnie z nami, chemicy w Kopenhadze, oczyszczając słownictwo chemiczne duńskie z obcych wyrazów, wyrzucili suurstof, przerobiony z niemieckiego Sauerstoff i zgodzili się na wprowadzenie natomiast wyrazu ilt, pochodnego od skandynawskiego ild, a znaczącego dosłownie tleć, zatem ich ilt, to jest nasz tlen” (na potrzeby blogu tekst nieznacznie zmodernizowany).

Dziś w dobie nie burzliwego, ale szaleńczego rozwoju informatyki, biologii molekularnej, inżynierii materiałowej (przykłady można mnożyć bez końca) z lekką zazdrością patrzymy na kłopoty terminologiczne naszych pradziadków!

Read More

Krótka uwaga o kwasorodowaniu. Część I

♠ Posted by aib.treger in oxygen

"Antoine Lavoisier" by Louis Jean Desire Delaistre

Spróbujmy przełożyć na któryś z popularnych języków poniższe prościutkie zdania:

„Popatrz na tego platynowego blondyna. Założę się, że ma utlenione włosy”. Albo: „Uwielbiam poranne spacery w leśnej głuszy daleko za miastem. To naprawdę duża przyjemność móc swobodnie oddychać chłodnym, nieskażonym powietrzem i dotleniać organizm”.

Jak wyglądałyby one np. po angielsku?

Look at the platinum blond man. I bet he's had his hair bleached.

I love morning walks in the woods far from the city. 

It’s a real pleasure to breathe cool, unpolluted air and ventilate your body.

Nie trudno zauważyć, że gros kłopotów stylistycznych związanych jest z pięknym i – wydawałoby się – starodawnym słówkiem tlen. Angielski odpowiednik tego wyrazu to oxygen.

Oxygen najlepiej wybrzmiewa w otoczce czysto naukowej: chemicznej, biologicznej, medycznej, względnie technologicznej. (Przykłady:  biochemical oxygen demand; hyperbaric oxygen therapy; oxygen-acetylene welding…).

Skąd zatem wzięła owa plastyczność polskiego wyrazu tlen pozwalająca na swobodne używanie go nie tylko w uczonych rozprawach, ale i w najzwyklejszej potocznej rozmowie?

W najzwięźlejszym skrócie (i – miejmy nadzieję – bez zbyt daleko idących uproszczeń i modernizacji):

Przez całe epoki ludzie nie mieli pojęcia o chemicznej naturze powietrza. Nie przeszkadzało to im to nawet na odrobinę w głębokim dotlenianiu płuc podczas plenerowych polowań na słonie czy mamuty.

Kiedy w starożytności pierwsi uczeni bardziej analitycznie zaczęli myśleć o przyrodzie, najczęściej traktowali powietrze jako niezróżnicowany element (jeden z czterech - obok ziemi, wody i ognia - z których składa się wszystko, co cielesne na naszym globie). Dopiero w XVIII w. Francuz A. Lavoisier (1743 - 1794) wyciągnął wnioski z licznych eksperymentów i doświadczeń (również innych badaczy), i postawił kropkę nad i: Powietrze da się rozłożyć na czynniki pierwsze. Uznał, że są dwa takie czynniki: tlen i azot.  Uznał również, że są one pierwiastkami, czyli substancjami prostymi - niezmiennymi (nierozkładalnymi) w reakcjach chemicznych. Tym samym dokonał wielkiego przewrotu w przyrodoznawstwie - zapoczątkował nowoczesną chemię!

Read More

Marmalade dropper

♠ Posted by aib.treger in marmalade dropper

pixabay.com

Jeśli jakaś wiadomość w gazecie, w telewizji czy urządzeniu mobilnym tak Cię zaskoczyła, że nawet nie zauważyłeś jak z tostu spada Ci na starannie wyprasowane spodnie niezła porcja marmolady, to taką rewelacyjną nowinę możesz za Brytyjczykami (koneserami wspomnianego przysmaku) zakwalifikować jako marmalade dropper.

Stworzenie tego zwrotu przypisuje się Billowi Deedesowi, brytyjskiemu politykowi, dziennikarzowi i redaktorowi szacownej gazety „The Daily Telegraph”, który posłużył się nim, by z właściwą dla brytyjskiego dżentelmena ironią zobrazować zgorszenie czytelników „The Daily Telegraph” po lekturze zbyt kontrowersyjnego artykułu.
Znani z mniej wyrafinowych gustów kulinarnych Amerykanie w takim przypadku posługują się wyrażeniami muffin choker lub coffee spitter.

I was reading about the President breaking up with his first lady while having my breakfast. What a marmalade dropper/muffin choker!

Read More

Rogacz zielony

♠ Posted by aib.treger in buck , buckskins , dollar

Buckskins

Buck to potoczne – nie tylko w Ameryce – określenie dolara (polskim odpowiednikiem byłby slangowy zielony). Pochodzenie tego nazwania nie jest do końca pewne. Jednakże kompetentne wydawnictwa (np. Chambers Dictionary of Etymology) przypuszczają, że  wyraz ten wywodzi się od słowa oznaczającego samca jelenia czy pokrewnych zwierzaków. Buck to kozioł, rogacz, jeleń, samiec.  W gospodarce pionierskich czasów Ameryki  ważką rolę odgrywał obrót skórami. Trudno wymienić wszystkie sposoby wykorzystania skór w ekonomice zarówno Indian jak i kolonistów. Zauważmy, że buckskins to odzież wytworzona z odpowiednio wyprawionych skór jelenich. Najbardziej cenione były duże skóry rogaczy. W dokumencie z epoki czytamy: 

A muskrat skin was equal to a quarter of a dollar; a racoon skin, a third of a dollar; a doe skin, half a dollar, and a buck skin, “the almighty dollar” (Skórę piżmaka ceniono na ćwierć dolara, szopa na trzecią część, skórę łani na połowę a skórę rogacza na „całego wszechwładnego dolara”).

Photo: "Bucskins". Licensed under CC BY-SA 2.5 via Commons - https://commons.wikimedia.org

Read More

Squatters

♠ Posted by aib.treger in squatters

Freeimages.com

Squatersi i ich subkultura wrośnięta w pejzaż Zachodniej Europy (także Polski) może wydawać się fenomenem społecznym czasów najnowszych. Sztandarowe przykłady to squaterskie kwartały na berlińskim Kreuzbergu czy w kopenhaskiej Christianii. Zjawisko i odnoszące się do niego słowo są rzecz jasna dużo starsze. Słowo pochodzi od czasownika to squat m.in. znaczącego tyle co „kucnąć, przycupnąć”. Za pierwszy tekst, w którym pojawia się wyraz squatters uchodzi list z 3 lutego 1788 r., który James Madison (prezydent USA w l. 1809-1817) napisał do Jerzego Waszyngtona. Madison zwraca uwagę na problem osadników z Maine, którzy nie mają tytułu prawnego do zajmowanej przez siebie ziemi: 

Many of them and their constituents are only squatters upon other people’s land, and they are afraid of being brought to account.

Read More

Inside-the-Beltway

♠ Posted by aib.treger in inside-the-Beltway

The Capital Beltway

Gdy Amerykanie dyskutują o polityce krajowej, jednym z terminów którymi mogą się posiłkować w rozmowie jest wyrażenie inside-the-Beltway. Słowo Beltway w przywołanym zwrocie nie oznacza po prostu obwodnicy. Mowa jest o drodze I-495, międzystanowej (interstate) autostradzie opasującej stolicę federalną - Waszyngton D.C.  Stąd inside-the-Beltway odnosi się do świata i światka ludzi oraz spraw w różny sposób powiązanych z rządem federalnym. Zwrot ten zabarwiony jest sugestią, że myśli i czyny owego środowiska nie zawsze muszą być całkiem zgodne z dobrem kraju. W rozmowie dwu nietuzinkowych uczestników dyskursu politycznego w USA - niezależnego senatora i demokrarycznego kandydata na kandydata w najbliższych wyborach prezydenckich Bernarda (Berniego) Sandersa oraz publicysty Tomasa Franka (znanego u nas z książki „Co z tym Kansas”) – toczonej  na łamach internetowego magazynu „Salon”  czytamy: 

And if you talk about economic issues you find that in this country there is a lot more commonality than the inside-the-Beltway pundits understand (Kiedy mowa o kwestiach gospodarczych, to widzi się, że w tym kraju jest o niebo więcej wspólnych interesów i wartości niż waszyngtońscy mądrale są zdolni pojąć).

Read More

Stump speech

♠ Posted by aib.treger in stump speech

Stump speech

Stump speech to w dzisiejszej (przede wszystkim amerykańskiej) angielszczyźnie szablonowe przemówienie wyborcze. W dziewiętnastowiecznych Stanach kandydaci na polityczne stanowiska objeżdżali mieściny i osady na końcu świata (in the middle of nowhere), by prezentować swój program wyborczy. Rolę prowizorycznej trybuny odgrywały nierzadko pieńki drzew. Ze względu na intensywną objazdową kampanię, kandydaci byli zmuszeni do wygłaszania – z niewielkimi zmianami - tego samego przemówienia – stump (tu: pień, pieniek) speech. Wyrażenie stump speech stało się tak powszechne, że w „Dictionary of Americanisms” z 1848 roku definiowano zwrot stump it lub take the stump jako wygłaszanie mowy wyborczej.

Read More

Last year /in the last year

♠ Posted by aib.treger in in the last year , last year

Zwroty: last year and in the last year mimo, że wydają się być podobne, istotnie różnią się co do znaczenia. Last year oznacza „w zeszłym roku” (rok kalendarzowy, który już minął) i wydarzenia, które wówczas się zdarzyły opisujemy za pomocą czasu Past Simple, np. 

I  saw a lot of interesting places last year (= in the last calendar year).

In the last year, natomiast, oznacza okres ostatnich 356 dni aż do chwili obecnej. Sytuacja lub czynność, która zdarzyła się in the last year, zdarzyła się w którymś momencie w ciągu ostatnich 365 dni, dlatego jest wyrażana za pomocą czasu Present Perfect, np.  

I have seen a lot of interesting places in the last year (=in the last twelve months).

Zwrot in the last year nie musi się jednak odnosić tylko do teraźniejszości. 

In the last year of his life, he composed a cycle of ten romantic songs. 

Read More

Lunatic fringe

♠ Posted by aib.treger in Lunatic fringe

Laura Ingalls Wilder z karbowaną grzywką

Lunatic fringe to fraza dość chętnie używana w angielszczyźnie na oznaczenie przedstawicieli kulturowych i artystycznych kierunków, a także społecznych czy politycznych ruchów, organizacji lub frakcji wyznających skrajne i wysoce sporne przekonania. Podobno pierwotnie wyrażeniem tym posługiwali się fryzjerzy i ich klientela, mówiąc o grzywce karbowanej w fikuśne loczki. 

Wylansowanie kulturowo-politycznego sensu rzeczonego zwrotu  przypisuje się 26 prezydentowi USA Theodorowi Rooseveltowi (urząd sprawował w l. 1901-1910). Roosevelt posiłkował się nim w wielu tekstach. M.in. w swych uwagach z przełomowej nowojorskiej wystawy awangardowej sztuki Armory Show w 1913 r. Były już prezydent nie bez emocji pisał: 

In this recent art exhibition the lunatic fringe was fully in evidence, especially in the rooms devoted to the Cubists and the Futurists, or Near-Impressionists. 

Wywód ten pozostawmy bez komentarza. 

Read More

Carpetbagger

♠ Posted by aib.treger in carpetbagger , parachute candidate

1872 cartoon depiction of Carl Schurz as a carpetbagger.

Spadochroniarze nie cieszą się na ogół zbytnią sympatią. Oczywista, że mowa tu nie o skoczkach (lotnikach, komandosach względnie wyczynowcach bądź amatorach uprawiających spadochroniarstwo), ale o zrzutkach: osobach przylatujących na różne prominentne stanowiska, pierwsze miejsca na listach czy tłuste synekury w regionach leżących hen, hen od ich macierzystych okolic.

W angielszczyźnie spotykamy bliźniaczy, podobnie niemiło zabarwiony termin: parachute candidate. Ze względu na swą obrazowość i pochodzenie ciekawszy jest inny w zasadzie równoznaczny wyraz carpetbagger. W dziewiętnastowiecznej Ameryce popularne były stosunkowo tanie torby podróżne sporządzone nierzadko z kawałków starych dywanów - carpet bags.

W pokonanych w wojnie secesyjnej (1861-1865) południowych stanach Ameryki słowem carpetbaggers nazywano polityków i administratorów przybyłych z północy, aby kierować Okresem Przemian i Odbudowy (Reconstruction Era). Kamieniami węgielnymi, na których opierał się gmach Rekonstrukcji były 13 (znosząca niewolnictwo) i 15 (zakazująca ograniczania praw wyborczych „ze względu na rasę, kolor skóry lub poprzednie niewolnictwo”) poprawki do konstytucji USA.

Nie trzeba być zawodowym historykiem czy też socjologiem, by traktować jako smutną oczywistość, to że wśród jankeskich rekonstruktorów byli nie tylko szlachetni ideowcy, ale również karierowicze, spryciarze i aferzyści.

To o tych drugich powiadano, że  przyjeżdżali z prawie pustymi, ubożuchnymi carpet bags wywozili zaś – po zakończonej kadencji - pełne wagony dobytku a bagaż podręczny zabierali w wykwintnych, wykonanych z luksusowych skór sakwojażach. Później wyraz carpetbagger nabrał znaczenia ogólniejszego, oderwanego w dużym stopniu od dawnych dziejów i jest zazwyczaj używany w sensie opowiadającym polskim terminom: spadochroniarz, zrzutek, przywieziony w teczce.

Read More

Nuclear football

♠ Posted by aib.treger in nuclear football

Nuclear football

Kiedy w obcojęzycznej wypowiedzi natkniesz się na jakieś niezrozumiałe w danym kontekście zwrot albo słowo, za wszelką cenę unikaj dosłownego tłumaczenia. Prawie zawsze wywędrujesz na manowce. Nie ma innej drogi jak szukanie pomocy w dobrych słownikach - także sieciowych.   
Nuclear football  to nie atomowa futbolówka. Tak Amerykanie mówią o stosunkowo niedużej walizce, którą nosi nie odstępujący  prezydenta ani na krok wyższy oficer sił zbrojnych. Walizka zawiera informacje i urządzenia pozwalające głównodowodzącemu wydać rozkaz użycia broni nuklearnej. Nieformalna nazwa pojawiła się w związku z jednym ze scenariuszy wojny atomowej, który miał kryptonim Drop-kick  (w amerykańskim futbolu trudne technicznie i zaskakujące bardzo często przeciwnika kopnięcie kozłującej piłki).

Read More

Jump on the bandwagon

♠ Posted by aib.treger in bandwagon

Wyrażenie jump on the bandwagon pojawiło się w amerykańskim języku politycznym w 1848 roku, kiedy znany przedsiębiorca i wszechstronny artysta cyrkowy (m.in. klown), Dan Rice,  wykorzystał wóz cyrkowy (bandwagon) by poprzeć zwycięską kampanię wyborczą dwunastego prezydenta USA Zachary’ego Taylora (urzędował w l. 1849-1850).  Od kampanii prezydenckiej Williama Jenningsa Bryana z 1900 roku, wozy cyrkowe były coraz częściej wykorzystywane w agitacji  politycznej,  a jump on the bandwagon stało się wyrażeniem o lekceważącym zabarwieniu, oznaczającym ludzi, którzy popierali coś modnego i bardzo popularnego. Sformułowanie to początkowo odnosiło się głównie do polityki, ale z biegiem czasu rozszerzyło się na inne dziedziny życia i znaczy współcześnie: „obstawiać dobrego konia”, „podążać za modą”, „wykorzystywać koniunkturę”.

A bandwagon in the 2009 Great Circus Parade,
Milwaukee, Wisconsin.

A lot of politicians are now jumping on the "education reform" bandwagon.
Many celebrities jump on the bandwagon when a new trend takes hold.
It’s hard not to jump on the bandwagon when a new artist becomes popular.

Read More

Bully pulpit

♠ Posted by aib.treger in bully pulpit

Roosevelt speaks from his "bully pulpit."
This 1910 drawing is from the British humor magazine Punch.

Bully pulpit – pozycja w społeczeństwie umożliwiająca wpływowe wyrażanie opinii. Wyrażenie bully pulpit zawdzięcza swoją karierę 26-temu prezydentowi USA, Theodorowi Roosveltowi, który przyrównał Biały Dom do ambony (pulpit), która daje znakomitą (bully) możność dobitnego wygłaszania swoich poglądów, prowadzenia dyskusji i przekonywania innych do swoich racji. W pierwotnym znaczeniu bully pulpit określa autorytet prezydenckiego urzędu, a samo słowo bully jest tu przymiotnikiem o znaczeniu excellent, first-rate.  

Bully jako „doskonały”, „znakomity” to nie jedyne znaczenie tego słowa. Bully oznacza także  (jako rzeczownik) brutala, osobę, która znęca się nad słabszymi lub (jako czasownik): „znęcać się nad słabszymi”, „terroryzować”. Jeszcze inny sens tego terminu to konserwa z wołowiny.

The president is using the bully pulpit of his office to focus on the urgency of healthcare reform.

Read More

Throw one’s hat in the ring

♠ Posted by aib.treger in hat

Jak czytamy w słownikach: idiomat throw one’s hat in the ring, znaczy tyle co zgłosić udział w konkursie (zawodach, wyborach, itp.). Zwrot wywodzi się z tradycji wyzywania na pojedynek bokserski przez wrzucenie kapelusza na ring. My hat is in the ring, the fight’s on - powiedział Theodore Roosevelt w 1912 roku, zapytany czy będzie ubiegać raz trzeci o prezydenturę (wcześniej sprawował urząd w l. 1901-1909). Być może posłużenie się frazeologią bokserską jest nieprzypadkowe, bowiem Roosevelt – prócz innych zamiłowań – uprawiał amatorsko pięściarstwo. 

Jako gubernator stanu Nowy York boksował ze sparingpartnerami kilka razy w tygodniu i zwyczaj ten kultywował w trakcie prezydentury, aż do chwili gdy utracił wzrok w jednym oku z powodu zainkasowania zbyt mocnego ciosu. Roosevelt nie doszedł po raz trzeci do władzy. Za to jego dalszy kuzyn Franklin Delano Roosevelt aż czterokrotnie wygrywał rywalizację o Biały Dom.

In this Feb. 1912 cartoon, Roosevelt’s hat dwarfs all the others tossed in the “Presidential Ring.”

Read More

How many coffees?

♠ Posted by aib.treger in coffee , tea , wine

W języku angielskim (podobnie jak w polszczyźnie) rzeczowniki nazywające przedmioty niepoliczalne i w zasadzie występujące tylko w liczbie pojedynczej w określonych sytuacjach mogą przyjmować formy liczby mnogiej. Tak jest w przypadku nazw substancji (polskie: woda, piasek, żelazo) czy pojęć abstrakcyjnych (polskie: przyjaźń, wiara, wiedza)…

Wyobraźmy sobie takie o to scenki.

Freeimages.com/Sirje Koop-Palmqvist

Pani domu informuje się:

- Who wants tea? One, two, three. And how many coffees? One, two, three, four. Ok, that will be three teas and four coffees.

Inna pani domu pyta gościa:

- May I pour you a glass of wine?

Następnie rozmowa przy stole schodzi na trunki:

- Sauvignon blanc is one of the few wines that goes well with sushi.

Analogicznie zachowują się inne rzeczowniki, np. water, flour, bread, meat

Read More

Drinking the Kool-Aid

♠ Posted by aib.treger in Kool-Aid

Kool-Aid Man

Drinking the Kool-Aid jest popularnym wyrażeniem w USA oznaczającym bezgraniczną i ślepą wiarę bez jakiegokolwiek wahania i krytycznego namysłu. Nawiązuje do koszmarnego zdarzenia z 1978 roku - zbiorowego samobójstwa wyznawców sekciarskiego kościoła „Świątynia Ludu” w Jonestown przez wypicie doprawionego cyjankiem napoju Kool-Aid (Kool-Aid to najpopularniejsza, „mająca kultowy status” amerykańska oranżada w proszku). Wyrażenie weszło do szerokiego użycia w latach 90-tych XX w. Chociaż budzi zazwyczaj negatywne skojarzenia:  

I can’t believe you are going to vote for him. You’ve drunk too much of his Kool-Aid

w niektórych przypadkach przybiera neutralnego a nawet  pozytywnego zabarwienia, sugerując oddanie się czemuś z wielkim entuzjazmem:

He drank the Kool-Aid after just one day of jogging.

Read More

Hand-me-down, hand-me-up

♠ Posted by aib.treger in hand-me-down , hand-me-up

Jeśli masz starsze rodzeństwo, to całkiem możliwe, że nosiłeś po nich ubrania – hand-me-downs. Etap dziedziczenia ubrań i innych używanych rzeczy nie kończy się, nawet gdy przybędzie Ci lat. Jako rodzic czy dziadek dostajesz od swoich dzieci lub wnuków wczorajszy model komórki albo komputera – hand-me-ups. Ten drugi przypadek może być traktowany jako ładny przykład odwrotnej socjalizacji – młodsze pokolenie jest przewodnikiem seniorów w labiryncie społeczeństwa informatycznego.

Hand-me-downs i hand-me-ups są rzeczownikami, a po odrzuceniu końcówki „s” mogą być użyte jako przymiotniki.

I have two elder sisters so I get a lot of their hand-me-downs.

 Many parents use hand-me-up mobile phones.

Read More

Gerrymandering

♠ Posted by aib.treger in gerrymandering

Okręgi wyborcze w USA przybierają nierzadko bardzo dziwne kształty. Nie tak dawno media amerykańskie obiegło barwne sformułowanie przyrównujące kształt 3 okręgu wyborczego w Marylandzie (do federalnej Izby Reprezentantów) do „powalonego pterodaktyla ze złamanymi skrzydłami leżącego na płask w centrum stanu” (broken-winged pterodactyl, lying prostrate across the center of the state). Manewrowanie granicami okręgów w celu osiągnięcia korzyści wyborczych to metoda sięgająca początków niepodległości i praktykowana do dziś z zamiłowaniem przez lokalnych polityków obu największych amerykańskich partii. Metoda ta ma swoją nazwę – gerrymandering. W 1812 r. prasa bostońska pisała, że jeden z okręgów wyborczych zmajstrowanych przez gubernatora Massachusetts Elbridge’a Gerry’ego (1744–1814) swoim kształtem przypomina salamandrę (ang. salamander). 

Bezlitośni żurnaliści wkrótce ukuli słowa gerrymander i gerrymandering,  które - jak pokazał czas - na stałe weszły do zasobów leksykalnych angielszczyzny i międzynarodowej politologii.

"The Gerry-Mander Edit" by Elkanah Tisdale (1771-1835) (often falsely attributed to Gilbert Stuart)[1] - Originally published in the Boston Centinel, 1812.. Licensed under Public Domain via Commons

Read More