♠ Posted by
aib.treger
Często nie zdajemy sobie sprawy o jak niesłychanie złożonej rzeczy mówimy wypowiadając słowo pamięć (memory). Niekiedy wręcz mylimy pamięć jako wielowymiarową zdolność do mniej lub bardziej trwałego gromadzenia (store) rozmaitych treści z zasobem informacji nawarstwionym w naszym umyśle dzięki wspomnianej sprawności.
Zdarza się, że
ktoś np. na skutek urazu głowy (head
trauma) traci wiedzę o swej przeszłości, nie traci jednak umiejętności
zapamiętywania. Przypadki takie nazywamy amnezją wsteczną (retrograde amnesia). Kultura popularna oparła na tym zjawisku
fabułę niejednego sensacyjnego filmu czy powieści (pomińmy kwestię czy robiła to
w sposób całkowicie zgodny z nauką).
Czymś innym jest
utrata zdatności do tworzenia (form)
i długotrwałego utrzymywania (retain)
świeżych informacji. Mamy wówczas do czynienia z amnezją następczą (anterograde amnesia). Ważną rolę w
przekazywaniu (transferring)
informacji z pamięci krótkotrwałej (short-term
memory) do długookresowej (long-term
memory) pełni część mózgu zwana hipokampem bowiem z kształtu przypomina
hodowanego w akwariach konika morskiego (nazwa rodzajowa Hippocampus).
Rozpad zdolności
przekazywania świeżych wrażeń do trwałej pamięci ma destrukcyjny wpływ na
osobowość oraz umysł człowieka. Ktoś, kto doznał unicestwienia mechanizmów
utrwalania pamięci (mechanisms of memory
consolidation) nieustannie widzi wszystko po raz pierwszy. Każde wrażenie
(odnoszące się do ludzi, rzeczy, zjawisk)
po kilkudziesięciu sekundach rozpływa się (fade) nieubłaganie w nicość.
Wstrząsające są
koleje losu Henry’ego Molaisona (1926-2008) cierpiącego na amnezję następczą. W
wieku 16 lat doznał pierwszego napadu epilepsji. Padaczka przybierała coraz
ostrzejszą postać. Były to lata, w których brutalne metody tolerowano w
neurochirurgii. Nieodpowiedzialny lekarz wyciął Molaisonowi z przednich płatów
skroniowych (anterior temporal lobes)
obydwa hipokampy (z prawej i lewej półkuli). Ów chirurg miał później
powiedzieć, że chciał wyeliminować epilepsję, a wyciął pacjentowi pamięć.
Molaisonowi poświęcono setki artykułów naukowych i publicystycznych, pisano o
nim książki. W jednej z nich Memory's
Ghost: The Nature Of Memory And The Strange Tale Of Mr. M autor Philip J.
Hilts stwierdza, że jego opowieść mogłaby być nazwana biografią człowieka bez życiorysu (biography of a man with no life).
Posty
